Column Martin: Durf eens naar de nek te kijken 

De nek is een zeer uniek en complex systeem, maar ook erg kwetsbaar. Vooral bij kinderen in de leeftijd tussen acht en achttien jaar waarbij de ontwikkeling anders verloopt. Maar ook bij kinderen zonder beperking gaat het nog wel eens mis. Daarom is het de moeite waard om de nek meer aandacht te geven. Bedenk eens hoe sterk en soepel de nek wel niet is om het hoofd dat bij een kind van acht jaar oud al gauw meer dan drie kilo weegt, nauwkeurig en vaak te kunnen bewegen? En hoe hou je die nek goed? Vooral omdat tien jaar later datzelfde hoofd vijf kilo weegt. In deze fase van de ontwikkeling van een kind gaat er gemakkelijk iets mis met de nek. 

Om het bewegen van de nek goed te begrijpen, moet je ervan bewust zijn dat het hoofd wel erg zwaar is en daarom vrijwel altijd in balans op de romp staat. Daarbij werken in de nek zeven halswervels samen met tweeëntwintig paar spieren om het hoofd te dragen en te bewegen. Dat bewegen van de nek wordt mogelijk gemaakt door achtendertig gewrichtjes. Een zeer mooi systeem. Daarom kun je ja-knikken en nee-schudden, maar ook het hoofd schuin naar links of naar rechts bewegen. Maar echt bijzonder is dat je in iedere stand van het hoofd er rondjes mee kan draaien. Denk je eens in dat je dit met een bowlingbal op de vingers rechtop de hele dag door doet. Dat geeft respect voor de nek toch! 

Toen ik zestien jaar was, kregen we op school de opdracht het gewicht van het hoofd in te schatten. De beste methode die daar uitkwam herinner ik mij nog steeds omdat het effectief en leuk was. Stop je hoofd tot de nek voorzichtig in een emmer die tot de rand met water is gevuld. Haal je hoofd eruit en vul daarna de emmer weer bij met een maatbeker met water. De hoeveelheid water die je in de emmer bij moet vullen is het gewicht van het hoofd.  

Maar kijk eens naar de nek zoals een fysio- of ergotherapeut ernaar kijkt. Bijvoorbeeld of de beweging naar links en rechts symmetrisch en staan de oren wel recht boven de schouders. Durf ernaar te vragen als je iets vreemds ziet. De stand van de nek is vaak de oorzaak van een scoliose of kyfose. 

Juist in de kwetsbare leeftijd van acht tot achttien jaar is aandacht voor de nek noodzakelijk. Bij groei, beweging en belasting. Denk maar aan die achtendertig gewrichtjes waaromheen de spieren het hoofd laten bewegen. Als maar één spier enigszins verkort is, geeft dit al een beperking in de beweging van de nek en in de ontwikkeling van het kind. 

Omdat het hoofd bij lopen, staan en zitten in balans op de romp staat, moet de nek veel bewogen worden en blijft deze door het vele bewegen wel symmetrisch. Een beperking van beweging van de nek ontstaat daarom meestal tijdens het liggen. In de slaap wordt de nek minder bewogen en is de spierspanning laag. Vooral als er maar voor één houding wordt gekozen is de kans op verkorten van een spier dan het grootst. Een extra beperking in de nek ontstaat in die leeftijd eenvoudig.  

Dus durf wat vaker naar de nek te kijken van degene die aan jouw zorg is toevertrouwd want een extra beperking van de nek beperkt de mogelijkheden van zien, horen, zitten en bewegen.  

Als je vragen op opmerkingen hebt kun je die sturen naar info@zorgvoorhouding.nl